Adalet bakanlığı ceza ve tevkifevleri genel müdürlüğü verilerine göre son 20 yılda, nüfus artış oranı % 26 iken, suç oranlarındaki artış % 400’lere varmıştır. Ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlü çocuk ve gençlerin sayısında da yine son 5 yılda yapılan istatistiklere göre yüzde 45 artış olduğu görülüyor. Çocuk ve gençlerin ceza evinde bulunma nedenleri sırasıyla uyuşturucu, hırsızlık, gasp ve cinayet olduğu göz önünde bulundurulduğunda son yıllarda yaşanan toplumsal dejenerasyon ve hükümetin suçu önleme politikalarının ne kadar yetersiz kaldığı hatta bu politikaların çocukları ve gençleri suça teşvikte itici güce dönüştüğü görülüyor…
Araştırma raporunun tamamı geniş kapsamlı fakat, içinden seçilmiş bir kaç soru ve çocukların vermiş olduğu dikkate değer cevaplar.
Sence Türkiye nasıl yönetiliyor? Yönetimde beğendiğin şeyleri anlatır mısın?
* Fazla yönetildiğini söyleyemem. Çünkü aralarında hırlısı hırsızı var, kimin ne yaptığı belli değil. Hak hakkı olan insanlara haklarını vermiyorlar. Hep kendilerini lider göstermek istiyorlar. (16 Yaş )
* Bana ecaip soru sormişsiniz. Sizce iyi yönetili iyi yönetilişe niye ben cezaevindeyim. Okul okuyorum ne işe yariyi boştur. (16 Yaş)
* Türkiye iyi yönetilmiyor. Okulumdan, ailemden oldum. Her gün gaz bombaları kullanıyorlar. Çocuklar ölüyor. Analarımız dayak yiyorlar. (16 Yaş,)
Sen başbakan olsan neler yaparsın?
*Allah göstermesin. Başbakan olan yalan söylemeye başlıyor. Yalan söylemek günahtır. (16 Yaş)
* Başbakan çok yalan söylüyor. Erdoğan yalan söylüyor gardiyanlar yalan söylüyor. (16 Yaş)
Senin yönetimde beğenmediğin şeyler neler?
* Mesela Erdoğan’ı beğenmiyorum. Onun konuşmaları tahrik ediyor, kavgaya neden oluyor. (16 Yaş)
Türkiye’nin en önemli sorunları sence neler?
* Kürt sorunu, kadın sorunu, çocuk sorunu var. Kadınları öldüren bir devlet var. (16 Yaş)
Sen bakan olabilsen, hangi bakanlıkta olmak istersin? Neler yaparsın?
* İçişleri bakanı. İşkenceyi yasaklayacağım. İşkenceyi yapan polisleri hapse atacam. (16 Yaş)
* Adalet Bakanı. 1,5 saat açık görüş yaparım. Yemekleri güzel veririm. Spor faaliyetlerini daha çok yaparım (16 Yaş)
* Adalet bakanı olurum. Yemekler çok kötü sürekli pişmemiş nohut ve bulgur veriyorlar. Bunları düzeltirdim. Cezaevi koşullarını düzeltirdim. (16 Yaş)
Sence seçimlerde çocuklar da oy kullanabilmeli mi? Neden?
* Her gün dayak yiyen biziz, neden oy kullanmayalım. Çocuklar da oy kullansın. (16 Yaş)
* Çocuklar da oy kullanabilirler ama yardımcı olmaları lazım. En azından büyükler gibi büyükler gibi dolandırıcılık yapmayız. Ama kim bize yardımcı olacak işte onu düşünüyorum. (16 Yaş )
Türkiye’nin geleceğine dair hayallerin neler?
* Barış için. Özgür bir yaşam. Birden sorulunca aklıma gelmiyor. Önceden bilsek daha iyi cevap verirdik. Okumak isterim. (17 Yaş)
* Güzel gelecek, güzel bir meslek edinme. Huzurlu bir yaşam. (17 Yaş)
* Umutlarım, hayallerim gerçekleşecektir. Tek hayalim özgürce büyümektir. Polis işkencesinden sakatlanmamaktır. Çünkü amcamı polisler işkenceyle sakatladılar. (16 Yaş)
* Herkes özgür olsun. Polis olmasın, gaz bombaları olmasın. Çocuklar parklarda oynasın. Gerilla olan ablalarımız abilerimiz geri dönsün. Kimse ölmesin. Sadece bunları hayal ediyorum umudum da var (16 Yaş)
Cezaevlerindeki çocuklar milletvekillerinden neler bekliyor?
* Af istiyoruz. Çocuk cezaevleri kapatılsın. Burada onun gençliğini mahvediyorsun, dipsiz bir kuyuya salıyorsun. Burası dehliz. Eğitimden alıyorsun, toplumdan uzaklaştırıp, toplumdan dışlatıyon. Çocuklar topluma kin besliyor, besletiyor. (16 Yaş)
* Af bekler. Çocuk cezaevlerinin kapatılmasını bekler. Siyasi tutsakların bırakılmasını ister. (17 Yaş)
* Çocukların cezaevinde olmamasını dilerim. Gardiyanların iyi olmasını isterim. Bu kadar yeter. (17 Yaş)
* Milletvekillerinden beklentim olsa da ilgilenmedikleri için geçiyorum. (16 Yaş)
* Milletvekillerinden hiçbir şey beklemiyorum. Hiçbiri bizimle ilgilenmedi. Sadece buradaki tutsak abilerimiz bizimle ilgilendi milletvekillerinin umurlarında değiliz. Onlardan bir beklentimiz yok. Ama onların oy beklentileri var. (16 Yaş)
*****
Bu araştırma raporunda, bir çok cezaevinde çocuk ve genç tutukluların yaşamış olduğu cinsel taciz, tecavüz ve ölümlere varan gayri ahlaki ve gayri insani koşullar yansıtılmamış olsa da, kısıtlı sayıda sorulara verilmiş , kısıtlı cevaplarla bile çocukların yaşamış olduğu travmanın ne denli büyük olduğunu göstermektedir.
Suç insanlık tarihi kadar eski bir kavramdır. Sosyolojik olarak tanımlandığında toplumun üyesi olan bireyin eyleminin yanlışlığını ifade eder. Felsefî açıdan ise niyeti ve sonuçları açısından düşünce tarihi boyunca yüceltilen insan olma durumuna ihanettir. Bu noktada ahlâk yargılarına insani varoluş açısından bir sorgulama söz konusudur.
Ahlak yargılarını, toplumsal değerlerin, örf, adet ve normlarının belirlediği gerçeğinden yola çıkılırsa, araştırma raporunda çocukların sorulara vermiş olduğu cevaplar oldukça manidar…
Çocuklar için, rol- model teşkil eden otoriteler; hırsız, yalancı ve katil olarak tanımlanmış çocukların verdiği cevaplarda. Toplum bu güçleri seçtiğine göre, toplumun ahlaki değer yargıları da siyasi erklerden farksız demektir çocukların gözünde.
Suça bulaşmalarına, içinde yaşadıkları sosyal ve siyasal faktörlerin sebep olduğunun bilincinde olan çocukların, sosyal hayattan soyutlanarak, tecrit altında tutulmaları, çocukları topluma kazandırmak yerine bir süre sonra, içine dönecekleri topluma ve devlete karşı öfke ve nefret besleyen, duygudan, sevgiden, hoşgörüden, kısacası insan olma vasıflarından koparılmış bireylere dönüştürecektir.
Bu nedenle çocuk ceza evleri, sorunun çözüm merkezi değil aksine sorunun üzerini örten bir örtü ve bir süre sonra topluma yetişkin suçlular olarak dönecek bireylerin yetişmesine zemin hazırlayan, suçlu yetiştirme merkezleridir.
Dolayısıyla çocuk ceza evlerinin kapatılması yönünde atılacak adımlarla, cezaevlerinin rehabilitasyon merkezlerine dönüştürülmesi sağlanmalı, çocuklar toplumdan soyutlanmadan kontrol altında tutulabilmeli, başta psiko-sosyal olmak üzere tüm gerekli disiplinlerdeki uzmanlar tarafından destek alabilecekleri koşullar oluşturulmalıdır. Bu bilinç ve duyarlılıkla harekete geçmiş olan sivil toplum kuruluşlarına, toplumsal olarak herkesin destek olması sağlıklı nesiller için kapı aralayacaktır.
Unutmamak gerekir ki, hiçbir çocuk iyi ya da kötü doğmaz, bulunduğu koşullar onları iyi insan ya da kötü insan yapar.
Dolayısı ile, içinde bulunduğumuz toplumun sosyo-kültürel, ekonomik ve siyasal düzeyi ortadayken bütün çocukların aynı risk faktörü ile karşı karşıya olması kaçınılmaz.
Bozuk toplumsal ve siyasal yapının cezasını çocuklar çekmemeli…
Çocukların yeri, cezaevi değil, baba evidir..!
Hasan Hoşlar
www.dunyalilar.org