Müşteri şikayetleri görünüşe göre yeni bir şey değil. Fakat satıcılarla günümüzde yaşanan sorunlar, günümüzden 3750 yıl önce Ur şehrinde yaşananların yanında çok da kötü görünmüyor.
Londra’daki British Museum’daki eserler arasında, Ur şehrinin Babil döneminde yazılmış ilk müşteri hizmeti şikayeti bulunuyor. Şikayet yazısı, kil bir tablet üzerine çivi yazısıyla yaklaşık MÖ 1750 tarihinde yazılmış.
Müzenin tanımında belirtildiğine göre, tabletteki şikayet bakır teslimatında yaşanan sorunlarla ilgili. Müşteri Nanni’nin, satıcı Ea-nasir’e ısmarladığı bakır cevheri, gecikmeli ve hasarlı olarak, ve beklediğinden daha düşük kalitede bir bakır cevheri gönderilmesiyle sonuçlanmış. Nanni bu olaylar sonucunda oldukça sinirlenmişe benziyor.
Aşağıdaki tercüme, Letters from Mesopotamia (Mezopotamya’dan Mektuplar) kitabında, Asurolog A. Leo Oppenheim tarafından yapılmış:
Bana şöyle dedin: “Gimil-Sin’e geldiğinde kaliteli bakır külçeler vereceğim.” Sonra sen gittin ama bana söz verdiğin şeyi yapmadın. Ulağımın önüne iyi olmayan külçeler koydun ve “Almak istiyorsan bunları al; almak istemiyorsan git buradan!” dedin.
Sen beni ne sanıyorsun da, benim gibi birini bu kadar hor görüyorsun?
Ulaklar olarak, içinde benim param bulunan keseyi geri almaları için, nazik beyler gönderdim, ama sen onları bana birkaç kez elleri boş, hem de düşman toprağı içinden geri göndererek beni hor gördün.
Telmun’la ticaret yapan tüccarlar arasında bana böyle davranan kimse var mı?
Sadece sen ulağımı hor gördün!
Sana borcum olan 1 mina’lık [mina= ağırlık birimi] gümüş yüzünden, hem de Samas tapınağında saklanan mühürlü tablette yazdığımız miktarın dışında, ben senin adına saraya 1,080 pound bakır vermişken ve umi-abum da aynı şekilde 1,080 pound bakır vermişken, sen böyle konuşmakta bir mahsur görmüyorsun.
Verdiğimiz o bakır karşılığında bana nasıl davrandın?
Düşman toprağında benim para kesemi benden alıkoydun; artık (benim paramın) tüm meblağını bana iade etmek sana kaldı.
Şunu anla ki (bundan sonra) senden kaliteli olmayan hiç bir bakırı kabul etmeyeceğim. Külçeleri, kendi avlumda tek tek kendim seçerek alacağım, ve sana karşı reddetme hakkımı kullanacağım çünkü beni böyle hor gördün.
Ayşe Bursalı