Home filminin yönetmeni Yann Arthus-Bertrand’ın 2011 Uluslararası Orman Yılı nedeniyle Birleşmiş Milletler için yaptığı kısa filmi Edward Norton seslendiriyor.
“İnsanlar İçin Ormanlar” sloganıyla yola çıkan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, ormanların sürdürülebilir yönetimi ve korunmasının önemine vurgu yapmak ve ormanlara ilişkin farkındalığı artırmak adına 2011 yılını Uluslararası Orman Yılı olarak ilan etti. Biz de sizlere ormanlarla ilgili kısa bir derleme yaptık.
– İnsanoğlunun yerleşik düzene geçtiği zamanlarda dünyamızın yarısını kaplayan ormanlar şu anda dünyanın ancak %10’unda bulunuyor.
– BM rakamlarına göre, her sene 130,000 km2 orman yok ediliyor.
– Ormansızlaşma nedenlerinin en başında yangınlar geliyor. Ormanlar yok edilerek yerlerine tarımsal alanlar, sığır çiftlikleri, palmiye yağı 
(palm oil) üretimi için plantasyonlar kuruluyor.
– Tropik iklimlerde deniz kıyısına paralel yetişen mangrov ormanları tahrip edilerek yerine karides ve balık çiftlikleri yerleştiriliyor.
– Ormansızlaşma uygulamaları direkt ve dolaylı olarak, küresel sera gazı salınımının %20’sine neden oluyor.
– Tahrip olan ormanlardan geride kalan ağaçlar sağlıklarını hızla kaybediyor ve hastalıklar, böcekler ve yangınlara daha yatkın oluyor.
– Dünya üzerindeki tüm canlı türlerinin %70’i ormanlarda yaşıyor. Tropik ormanlar dünyanın en çok çeşitliliğe sahip ormanları ve tüm canlı türlerinin %80’i tropik ormanlarda yaşıyor.
– Yağmur ormanlarının tahribatı nedeniyle bir günde 137 bitki, hayvan ve böcek türü yok oluyor. Bu, senede 50,000 türe denk geliyor.
– 21. yüzyıl bitmeden, Güneydoğu Asya’daki hayvan ve bitki türlerinin % 40’ının ormansızlaşma nedeniyle yok olacağı tahmin ediliyor.
– 1947’de toplamda 15-16 milyon km2 olan tropik ormanların yarısı yok oldu. Dünyanın tropik ormanlarından geriye 7,5 – 8 milyon km2 kaldı. Bilim adamları, sıkı tedbirler alınmazsa, 2030 senesinde tropik ormanların sadece %10’unun hayatta kalacağını söylüyor.
– Batı Afrika’nın kıyı şeridinde bulunan yağmur ormanlarının %90’ı 1900 yılına kadar yok olmuştu.
– Güneydoğu Asya’da yağmur ormanlarının %88’i artık yok.
– Orta Amerika’daki yağmur ormanlarının %40’ı son 40 sene içerisinde yok oldu.
– Haiti’nin ormanlarından geriye sadece %1’i kaldı ancak tahribat hala devam ediyor.
– Ormansızlaşma, su döngüsünü tahrip ederek atmosferdeki nem oranının azalmasına neden oluyor. Ağaçlar yok oldukça toprağın birbirine tutunma özelliği azalıyor ve böylelikle erozyon, ani seller ve toprak kaymaları daha hızlı ve sık gerçekleşiyor.
– Gelişmiş ülkeler ağaçlara inşaat malzemesi ve kağıt üretimi için ihtiyaç duyarken, gelişmekte olan ülkelerde yaşayan 3 milyar insan ısınmak ve yemek pişirmek için oduna gereksinim duyuyor.
Senem Tufekcioglu
Türkiye Permakültür Araştırma Enstitüsü
http://permacultureturkey.org
Daha fazla bilgi için:
- Orman Genel Müdürlüğü – Uluslararası Orman Yılı 2011
- Birleş Milletler – International Year of Forests, 2011
- Good Planet – Of Forests and Men (Official Site)
- Wikipedia – International Year of Forests
www.dunyalilar.org