Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) uzay aracı Perseverance, yedi aylık yolculuğunu tamamlayıp Mars’a başarılı iniş yaptı.
Bir ton ağırlığındaki araç, Perşembe günü TSİ 23.55’te Jezero adlı kratere indi. Kraterde milyarlarca yıl önce dev bir göl olduğu düşünülüyor.
Araç, Kızıl Gezegen’de kalışı süresince geçmiş yaşam izlerini araştıracak. 2030’lu yıllarda yeniden Dünya’ya dönüşünde kaya parçaları da getirecek.
1970’lerden bu yana ABD’nin Mars’a gönderdiği ilk uzay aracı olan Perseverance, 470 milyon kilometre yol kat etti.
Araç, Mars’ın atmosferine planlandığı vakitte girdi ve robotun inişinin başarılı olduğuna ilişkin ilk sinyal inişten 7 dakika sonra Dünya’ya ulaştı.
Dünya ile Mars arasındaki 190 milyon kilometrelik mesafe nedeniyle, herhangi bir iletişimin ulaşma süresi yaklaşık 11 dakika. Bu nedenle eğer bir şeyler yanlış giderse, Dünya’daki kontrol merkezinin müdahale için zamanı olmuyor. Kontrol, Perseverance’taki otonom sistemlerde oldu.
Yaşam belirtisi araştıracak
Bu uzay aracı teknolojisini yakından takip etmeyenler için, Perseverance ile 2012 yılında Gale Kraterine indirilen Curiosity aracı arasındaki farkı yakalamak kolay değil. Ancak dış kaplamanın altında, Perseverance çok farklı bir donanıma sahip. Görevi olan bilimsel araştırmaları yapabilmesi için özel enstrümanlarla donatıldı.
Baş mühendis Adam Steltzner, aracın lastik sisteminin de Curiosity’den elde edilen tecrübe ile sağlamlaştırıldığını ifade etti. Perseverance’ın Mars’ın kayalıklı yüzeyinde yıpranmadan hareket edebilmesi için lastikleri özel şeritlerle üretildi.
Perseverance’ın uzay meraklıları için özel bir seyirlik ortaya koyacağını söylemek de şimdiden mümkün.
Üzerinde 20 kamera ve bir çift mikrofon olan aracın Dünya’ya çok sayıda özel görüntü yollaması bekleniyor. Araçta bulunan ve kamera çekim kabiliyeti olan bir mini helikopter de uçurulmaya çalışılacak.
NASA, 1970’lerde gezegene ulaşan Viking aracından sonra ilk kez, Perseverance ile direkt olarak yaşam belirtisi araştıracak.
Arada yapılan görevlerde, daha çok gezegenin yaşanabilirliği üzerine araştırmalar yapıldı. Biyolojik yaşantının varlığı için geçmişteki şartların uygun olup olmadığı araştırıldı. Bu soru büyük oranda yanıtlanmış durumda.
2000’li yıllarda gezegende araştırmalar yapan Spirit ve Opportunity ile yakın zaman önce Curiosity, Mars’ın bir zamanlar daha sıcak ve ıslak bir gezegen olduğunu ortaya koydu.
Perseverance, kendinden önceki robotların bilgileri ışığında, eğer bir zamanlar var oldularsa, ilkel yaşam formalarının izini arayacak. Bunun için de bir zamanlar devasa bir göl olan Jezero’ya indiriliyor.
Jezero Krateri neden önemli?
Jezero Krateri ismini Bosna – Hersek’teki aynı adlı şehirden alıyor. Slav dillerinde “jezero” aynı zamanda “göl” anlamına geliyor.
45 km çapındaki kraterde kil ve karbonat dahil birçok kaya türü bulunuyor. Bunların içinde bulunacak organik moleküller geçmişe dair yaşam belirtisi anlamına gelecek.
Milyarlarca yıl öncesinde var olduğu düşünülen gölün kıyısında bazı tortumsu kalıntılar bulunması bekleniyor.
Uzmanlar, bazı göllerde rastlanan ve mikrop kalıntıları ile karbonatların etkileşimi sonucu oluşan bu tür tortuların bir zamanlar burada yaşam olduğuna dair veri teşkil edeceğine inanıyor.
SpaceX hali hazırda Mars’a gidecek uzay aracının roket testlerini yapıyor. Amaç, öngörülebilir bir gelecekte Mars’a insanlı uçuş gerçekleştirmek.
Perseverance da bu araştırmalar kapsamında, “Mars’ın karbondioksit ağırlıklı atmosferinden, solunabilir oksijen elde edilebilir mi?” sorusuna yanıt arayacak.
Perseverance’ın (Azim) Mars’a inişini gösteren animasyon aşağıda.
Kaynak: BBC
Dünyalılar
Sitede eklediğimiz son yazılara göz gezdirmek isterseniz…