Merkezi İsveç’te bulunan Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü (SIPRI) ve Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, 2013 yılında dünya genelinde askeri harcamalar 1,75 trilyon dolara ulaştı.
BM’nin son iki yıl için talep ettiği insani yardım tutarları ise, sadece 2013 yılındaki askeri harcamaların 130’da birini oluşturuyor yani yaklaşık 13 milyar dolar.
ABD’nin geçen yıl Orta Doğu ve Afganistan’daki askeri harcamalarını azaltması sonucu yüzde 2 düşüş gösteren küresel askeri harcamalarının, Rusya ve Çin öncülüğündeki silahlanma yarışının hızlanmasıyla 2014 yılı itibariyle tekrar yükselmeye başlaması bekleniyor.
2013 yılında toplam askeri harcamaların yüzde 37’sini gerçekleştiren ABD’den sonra yüzde 11 ile ikinci sırada yer alan ve 2012 yılında 166 milyar dolar ve 2013 yılında da 188 milyar dolar askeri harcama yapan Çin’i, 2013 yılında askeri harcamaları yüzde 4.8 artışla 88 milyar dolar olan Rusya izledi.
Çin, savunma bütçesini 2014’te yüzde 12,2 arttırarak 132 milyar dolara çıkardı.
Türkiye, 2012’de 18,2 milyar dolar askeri yatırım ile 15. sırada yer alırken 2013’te 19 milyar dolar ile 14. sıraya yükseldi.
ABD, ordu ve silahlar için 2012’de 682 milyar dolar, 2013’te de 640 milyar dolar harcadı.
Nükleer programı için yalnızca 2011 yılında 61 milyar dolar harcayan ABD, sahip olduğu 7 bin 352 nükleer başlıkla 2 milyar insani öldürebilecek gücü elinde bulunduruyor.
Orta Doğu’daki istikrarsızlığın devam etmesi ve bölge ülkelerinde yaşanan iç savaşlar, Suudi Arabistan’ı da silahlanmaya itti. Ülkenin askeri harcamaları, 2013’te yüzde 14 artış ile 67 milyar dolara ulaştı. Suudi Arabistan, böylece dünyada en fazla askeri harcama yapan ülkeler sıralamasında da 7. sıradan 4. sıraya yükseldi. Bu ülkenin, silahını büyük oranda Amerika’dan aldığını düşünürsek bu işin en çok Amerika’nın işine yaradığını söyleyebiliriz.
Afrika da silahlanmayı seçti
Açlık, kuraklık, yoksulluk ve çatışmalarla boğuşan Afrika kıtası genelinde de askeri harcamalar, 2013 yılında yüzde 8 artarak 44.9 milyar dolara ulaştı.
Afrika ülkelerinin, kıtada açlıkla mücadele eden insanların acil ihtiyaçlarını tedarik etmek yerine askeri harcamalara yönelmesi, yaşanan kutuplaşmayı ortaya koyuyor ve güvenlik için duyulan endişeyi artırıyor.
BM savaşları önlemede başarısız
1945 yılında kurulan ve öncelikli hedefi dünya barışını ve güvenliğini sağlamak olan Birleşmiş Milletler bu konuda tamamen işlevsiz bir kurum olarak varlığını sürdürüyor.
BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ile Almanya, BM’nin kuruluş amacıyla tezat oluşturacak şekilde 2013’te de en fazla silah ihraç eden ülkeler sıralamasında ilk altıda yer aldı.
BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerinden ABD, 90 ülkeye, Rusya 52 ülkeye, Çin ise 35 ülkeye silah ihraç ediyor.
2014 yılında dünyadaki askeri harcamaların, 2 trilyon dolara yükselmesi öngörülüyor.
Bu daha fazla kan ve göz yaşı, daha fazla insanın evsiz kalması, daha fazla insanın ölmesi ve bahsi geçen bu üç ülkenin daha fazla para kazanması anlamına geliyor. Kanlı para…
Derleyen: Deniz KARTAL