Aşağıdaki pasajlar, Zapatist hareketin liderlerinden Komutan Yardımcısı Moisés’in, Meksika’da 7 Haziran’da yapılacak seçimleri konu alan Seçimler Üzerine: Örgütlenin başlıklı metninden alınmıştır. Metin, geçtiğimiz sene 2 Mayıs’ta öldürülen Zapatist öğretmen Galeano’nun anısına, Chiapas’ta düzenlenen “Eleştirel Düşünce, Kapitalist Hidra’ya Karşı” başlıklı uluslararası seminer dizisi vesilesiyle kaleme alınmıştır. 2-9 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen seminerlerin katılımcıları arasında, John Berger, John Holloway, Michael Löwy, Immanuel Wallerstein, Silvia Federici gibi yazarlar yer almaktadır.
Bugünlerde, ne zaman “seçim süreci” denen şeye girilse, birileri çıkıp ortalığa yalan yanlış haberler yayıyor: Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN) boykot çağrısında bulunuyormuş, EZLN insanların oy kullanmaması gerektiğini savunuyormuş… Ne tarihten haberi olan ne de bir şeyleri anlamak gibi bir dert taşıyan bu ‘ben bilirimciler’ tayfası, bu ve buna benzer saçmalıkları ortalığa saçıyor. Yetmezmiş gibi, bu saçmalıkları para karşılığı sattıkları tarih kitaplarına ve biyografilere geçiriyorlar. Yani, yalanları karşılığında para alıyorlar. Tıpkı politikacıların yaptığı gibi…
Tepedekilerin, aşağıdakileri, onları düşündüklerine ikna etmek için uydurdukları bu tür zırvaların bizi alakadar etmediğini biliyorsunuz elbette.
Zapatistler olarak bizler, insanlara ne oy verme ne de oy vermeme çağrısında bulunuyoruz. Bizim, Zapatistler olarak yaptığımız tek şey, her fırsatta insanlara direnmek için örgütlenmelerini ve ihtiyaçları uğruna mücadele etmelerini söylemek.
Bu toprakların yerli halklarının çoğu gibi bizler de epeydir politik partilerin nasıl işlediğini biliyoruz. Bu partilerin tarihi, kötü insanların kötü tarihinden ibaret.
Ve biz Zapatistler için çoktan geride kalmış bir tarih bu.
Sanırım merhum Tata Juan Chavez Alonso’ydu, politik partilerin, aynı ailenin mensuplarını bile karşı karşıya getirerek ve aralarına nifak sokarak insanları ayrı düşürdüğünü ve böldüğünü söyleyen.
Ve bizler tekrar tekrar aynı şeyin olduğuna şahit oluyoruz.
Zapatistler olarak bizim dediğimiz şudur: Bir insanın bir partide politika yapabilmesi için, her şeyden önce ya yüzsüz, ya aptal, ya suçlu ya da hepsi birden olması gerekir.
Bir aday belirlemenin ya da seçim yapmanın ne anlama geldiğini bilmiyor değiliz. Biz Zapatistler, isyan topraklarında, direniş koşullarında, bambaşka bir takvimi ve coğrafyayı temel alarak seçim yapıyoruz.
Tonlarca plastik çöp yaratmadan, döneklerin ve suçluların fotoğraflarının basılı olduğu pankartlar üretmeden, milyonlar harcamadan insanların gerçek anlamla seçim yapmalarını mümkün kılmak için kendimize göre yöntemlerimiz var.
Doğrudur, gerçek bir demokrasi işleterek özerk yetkililerimizi seçmeye başlayalı topu topu 20 sene oldu. Bunca zaman hep beraber böyle yürüdük: Kendi mücadelemizle kazandığımız Özgürlükle, ve örgütlü bir halkın “öteki” Adaletiyle – binlerce kadının ve erkeğin katıldığı seçim süreciyle. İnsanların, yetkililerin üstlenecekleri görevleri belirlemek için örgütlendikleri bir yerde yaşıyoruz biz.
Bir başka deyişle, burada halk hükümeti yönetiyor.
Pek çok hata yaptığımız ve nice yenilgimiz olduğu doğru. Daha nicelerinin yolda olduğu da…
Ama, her şeye rağmen bunlar bizim yenilgilerimiz.
Hatayı yapan da ceremesini çeken de biziz.
Hataları yapıp bir de üzerine para alan, bedelini de aşağıdakilere ödeten politik partilere benzemeyiz.
İşte bu yüzden Haziran ayında gerçekleşecek seçimlerin bizim için iyi ya da kötü, hiçbir anlamı yok.
İnsanlara ne oy verin diyoruz, ne de oy vermeyin diyoruz. Seçimler bizi ilgilendirmiyor.
Dahası, endişelendirmiyor da.
Zapatistler olarak bizi ilgilendiren tek şey, bizi sömüren, baskı altında tutan, kaybeden[1] ve bizden çalan çokbaşlı kapitalist sisteme nasıl direneceğimizi ve karşı koyacağımızı öğrenmek.
Dolayısıyla insanları oy vermeye teşvik etmek gibi bir amacımız yok.
Ne de insanları boş oy kullanmaya ya da seçimi boykot etmeye teşvik etmek gibi bir amacımız var.
İnsanlara kapitalizme karşı koymanın yollarını gösteren reçeteler sunma iddiasında değiliz.
Görüşlerimizi başkalarına dayatmak gibi bir derdimiz de yok.
Farklı düşünme biçimleriyle ilgileniyorsak, bu, tüm dünyayı bekleyen şeyler konusundaki öngörülerimizde haklı olup olmadığımızı görmek içindir: Biz, diğer korkunç gelişmelerle birleşip, dünyada yaşayan herkese muazzam zarar verecek çok büyük bir ekonomik krizin yolda olduğunu düşünüyoruz.
Eğer bizi bekleyen, ya da halihazırda yaşanan gerçekten buysa, şimdiye kadar yapılagelmiş şeyleri aynı şekilde yapmaya devam etmenin işe yarayıp yaramayacağını düşünmenin vakti gelmiş demektir.
Kafa yormakla, çözümlemekle, düşünmekle, eleştirmekle, yaşadığımız yerlerde ve zamanlarda kendi ritmimizi ve yolumuzu bulmakla yükümlü olduğumuzu düşünüyoruz.
Seçimlerde oy kullanarak sistemi değiştirmenin mümkün olduğuna inanan insanlar olduğunun farkındayız.
Bize sorarsanız burada bir açmaz söz konusu çünkü seçimleri düzenleyen; adayları belirleyen; nerede, nasıl, ne zaman oy vereceğinizi söyleyen; kazananı açıklayan ve seçimlerin geçerli olup olmadığına karar veren, tek ve aynı Yönetici.
Yine de seçimlerin bir işe yarayabileceğini düşünen insanlar var. Tamam. Hayır demiyoruz, ama evet de demiyoruz.
İsterseniz bir renge ya da çoktan solmuş renklerden birine oy verin, isterseniz hiç oy vermeyin; biz tek bir şey söylüyoruz: Örgütlenmemiz, bizi kimin yöneteceği kararını başkalarına bırakmamamız ve seçtiğimiz kişinin halka itaat etmesini sağlamamız gerek.
Gidip oy vermemekte çoktan karar kılmış olabilirsiniz. İyi yapmışsınız da demeyiz kötü yapmışsınız da… Yalnızca bunun yeterli olmadığını, örgütlenmeniz gerektiğini söylüyoruz. Tabii kendinizi hazırlamayı da unutmayın, çünkü emin olun ki soldaki kurumsal partilerin içinde bulunduğu sefaletten sizi mesul tutacaklar.
Yok eğer çoktan gidip oy kullanmaya karar verdiyseniz, kime oy vereceğinizi de biliyorsanız, bizim diyeceğimiz şey yine aynı. Bize göre ne iyi ediyorsunuz ne de kötü. Açıktan söylediğimiz tek bir şey var: Hazırlıklı olun, çünkü dönecek dolaplar ve hileler gerçekten asabınızı bozacak. Zira İktidardakiler hile yapmakta ustalar. Ve tepedekiler zaten sonucun ne olacağına çoktan karar vermiş durumda.
Her şeyden önce, onların derdi sistemi değiştirmek ya da iktidarı ele geçirmek değil; tek dertleri yönetime gelmek. Bu ikisi aynı şey değil. Hükümete geldiklerinde iyi işler yapacaklarını söylüyorlar, ama sistemi değiştirmeyecekleri, yalnızca ufak tefek nahoşlukları ortadan kaldıracakları konusunda açıkça teminat vermeyi de ihmal etmiyorlar.
Fakat anlamadıkları bir şey var: Nahoş ve kötü taraflarından arındırılmış bir kapitalizm, zaten artık kapitalizm olmayacaktır.
Subcomandante Moisés, Çeviri: Ayşe Boren, Derya Yılmaz (e-skop.com)
Dünyalılar