“Bazen bi parça muhabbet bi demli çaydır esnaf!”

“Bazen Bi Parça Muhabbet Bi Demli Çaydır Esnaf!”, “Şuraya Nasıl Giderim Diye Sorduğunda, Sana Yol Gösteren Pusuladır”, “Yağmur Yağdığında Tentenesine Sığındığımız”…diyor Yeldeğirmeni. Mahallemizin bakkalına, fırınına, manavına, züccayicesine, kasabınına, zanaatçısına dikkat çekiyor ve bizlere, esnafla bir zamanlar var olan samimi, sıcak ve çıkarsız sohbetlerimizi, hatta komşu olduğumuzu hatırlatıyor. AKP döneminde AVM fetişizminin doruk noktaya ulaştığı şu günlerde Yeldeğirmeni Dayanışması, geçtiğimiz günlerde esnafla dayanışma kampanyası başlattı.

AVM SAYISININ 368’E ÇIKMASI BEKLENİYOR

Türkiye’de 333 olan AVM sayısının 2014’de 368’e çıkması bekleniyor. Cushman & Wakefield’in 2013 ikinci çeyriğine ilişkin Avrupa Alışveriş Merkezleri Geliştirme Raporu’na göre ise, Türkiye Avrupa’da hizmete giren AVM alanı açısından Rusya’dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Bin kişiye düşen AVM alanı 109.6 metrekare. Bu rakamla Türkiye kişi başına düşen alan itibariyle 30’uncu sırada. Yine de hala potansiyel bir ülke.

ESNAFA, ‘ÇIKIŞIN AVM’ DENİLİYOR

Tüketimin merkezi AVM’ler, AKP eliyle son sürat yaygınlaşırken, öte yandan da “esnafın kalkınması” için “çözümler” üretilmeye çalışıyor. Şu günlerde AKP Hükümeti, esnaf ile ilgili yeni bir düzenleme hazırlığında. “Küçük esnaf AVM’ye giriyor” şeklinde kamuoyuna duyrulan “Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Taslığı” hazırlayan hükümet, küçük esnaf ve sanatkarların AVM’lere girmesinin yolunu açmayı planlıyor. Taslak ile Esnaf ve sanatkâr işletmelerinin alışveriş merkezlerinde faaliyet gösterebilmelerine imkân sağlanması, ayrıca kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerin yaşatılmasını amacıyla sanatkarların alışveriş merkezlerinde faaliyet göstermelerinin mümkün hale gelebilmesi öngörülüyor. AVM’lerin kurbanı olan esnafa, çıkışın yine AVM olduğu söyleniyor kısacası.

YELDEĞİRMENİ, ESNAFI ZİYARET ETTİ

Böylesi bir süreçte Gezi Direnişi’yle ortaya çıkan Yeldeğirmeni Dayanışması, oldukça anlamlı bir kampanya başlattı. Gezi Parkı’na yapılması planlanan AVM ve Topçu Kışlası Projesine karşı İstanbul’da başlayan ve tüm Türkiye’ye yayılan Haziran Direnişi’nin çıkış noktasından hareketle Yeldeğirmeni her Pazartesi düzenledikleri mahalle formunda AVM ve zincir marketlerden alışveriş yapmama kararı aldı. Geçtiğimiz günlerde de esnafı ziyaret ederek, hazırladıkları afişleri esnafın camına astılar. BirGün olarak, biz de Yeldeğirmeni Dayanışması’nın ziyarette bulunduğu esnafların kapısını çaldık. Onlara, bu kampanyayı nasıl değerlendirdiklerini sorduk.

KAFE SAHİBİ ÖYKÜ: UMUTLA KARŞILIYORUZ

Kabuk Kafe’nin sahibi Öykü Naz Mustafaoğlu, Yeldeğirmeni’nin esnaf ile dayanışma kampanyası’ndan memnun olduğunu söylüyor. İki ay önce Kabuk Kafe’yi açtığını belirten Öykü, Yeldeğirmeni’nin hazırladığı afişi işyerinin camına asmış. Kampanyanın yerinde bir kampanya olduğunu kaydediyor. İnsanların artık kafelerden ziyade AVM’lerde yemek ihtiyaçlarını karşıladığını ifade eden Öykü, bu kampanya ile eskiden olduğu gibi esnaftan alışveriş yapılması alışkanlığının yeniden edinilmesini umut ettiklerini belirtiyor. “AVM’lerde parayı veriyorsun, hızlıca yemeğini yiyorsun ve hemen kalkıyorsun hiç bir diyalog yok” diyen Öykü, kafe gibi mekanlarda ise telaşın olmadığını, insanların yemek yerken uzun uzun sohbet etme ve dinlenme fırsatı bulduğu yerler olduğunu söylüyor.

FIRINCI İLHAN: DAYANIŞMA ÖNEMLİ

Yeldeğirmeni’nin 60 senelik fırını Yeldeğirmeni Unlu Mamulleri Fırını’nda 1998’den beri çalışan İlhan Barbaros, esnafla dayanışma kampanyasının önemli olduğuna vurgu yapıyor.Yeldeğirmeni’nin afişi fırına asılmış. Artık marketlerden ve AVM’lerden alışveriş yapıldığını fırından ekmek alma kültürünün azaldığını söyleyen İlhan, sıcak ve taze ekmeğin bir tek fırında bulunduğunu hatırlatıyor. İlhan, gençlerin kendilerini ziyaret etmesinden mutluluk duyduklarını ifade ediyor.

EV YEMEKLERİ SATAN TON TON AMCA: KURUŞ HESABI YAPMIYORUZ

İsmini sorduğumuzda, “Ton Ton Amca” diyor. İki senedir Yeldeğirmeni’nde esnaflık yapıyor. Ev küçük bir dükkanı var. Ev yemekleri satılıyor. Afişi asan esnaflardan biri Ton Ton Amca. Yeldeğirmeni Dayanışması’nın etkinliklerini yakından takip ediyor. “Yazdan bu yana Yeldeğirmeni birlik ve beraberlik içinde. Bu bizlere mutluluk veriyor” sözleriyle duygularını dile getiriyor.

İşgal evini inşa eden birçok gencin dükkanına geldiğini yemek yediğini söyleyen Ton Ton Amca, kendisinin de bir tencere yemek hazırlayarak evde çalışanlara götürdüğünü belirtiyor. “İnsanlar, sıcak, birşeyler yapmak istiyor. Gençler çok güzel” diyen Ton Ton Amca, esnafla dayanışma kararını olumlu karşıladıklarını söylüyor. Ton Ton Amca, “Karnı acıkan gelir, çay içmek isteyen gelir. Bazen parası yetmez müşterinin yardımcı oluruz. AVM’lerde 5 kuruşun hesabı yapılıyor” diyerek, esnafın hatılanmasını istiyor.

BÖREKÇİ NEBAHAT: GENÇLER İYİ ŞEYLER YAPIYOR

Elifce’nin sahibi Nebahat Sönmez ise, kendi elleriyle yaptığı pasta, börek, kurabiyeleri satıyor. Afiş burada da asılmış. İşgal evinin inşası sırasında bir tepsi börek vermiş. İşgal evinde çocuk odası varmış, ben de çocuğumu buradaki gençlere bırakabilirim” diyor. Kampanyanın kendisini sevindirdiğini söylüyor. Gençlerin iyi şeyler yaptığını belirten Nebahat, 1.5 senedir esnaflık yaptığını, büyük marketlerin her yeri kuşattığı bir dönemde böylesi bir dayanışmanın anlamlı olduğuna dikkat çekiyor.

TEKELCİ NECATİ: GÜVEN VE DOSTLUK ÖNEMLİ

62 yaşındaki Necati Sönmez, 15 senedir Yeldeğirmeni’nde esnaflık yapıyor. Küçük bir dükkanı var. Tekel mamülleri yanı sıra gıda ürünlerinin satışını yapıyor. “Çocuğunu bize emanet eden bile var” diyerek, esnaf-müşteri ikişkisinin sadece alışveril değil güven ve dostluk üzerine kurulu olduğuna vurgu yapıyor. “Bazen müşteri geliyor, parası çıkışmıyor, bazen bir eşyasını emanet ediyor. Geldiklerinde iki sohbet ediyoruz. Hal hatır soruyoruz birbirimize” diyor. Necati amca, Yeldeğirmeni’nin esnaftan alış veriş yapma kararı almasının bu süreçte kendileri için çok önemli olduğunu söylüyor. Cadde üzerinde sıra sıra AVM, zincir market, süper market olduğuna dikkat çeken Necati amca, işlerin bu nedenle zaten kötü olduğunu içki yasağı ile de daha da kötüleştiğini belirtiyor.