Tüm Dünya, Türkiye’deki Gezi Parkı eylemlerini konuşurken, direnişin ruhunu belki de en iyi yansıtan olay; taraftar gruplarının bir araya gelmesi oldu. Farklı renklere gönül vermiş spor izleyicisinin yarattığı birleştirici ruh, Çarşı’nın polisin ‘TOMA’ eziyetine ‘POMA’ ile karşı çıkması gibi unutulmaz sonuçlar da yarattı. Spor severlerin, özgür düşünceden ve bunu dile getirmekten taraf olması, dahası politize olmaları pek alışık olmadığımız bir durum.
Türkiye’nin ‘Büyükleri’ni yönetenler olayları, ana akım medyadan penguenler eşliğinde takip ederken, bağımsız taraftarlar ve taraftar gruplarının direnişte aynı ‘taraf’ta yer alması kulüpleri yönetenlerle, onlara gönül verenler arasındaki vicdanı farkı da ortaya koydu. Nasıl ki bir partiye oy verenlerinin tamamını aynı kefeye koymak doğru değilse aynı takımı destekleyen insanların da aynı kalıba oturtmak doğru olmaz. Çıkar ilişkilerinin forma sevdasını giderek kirlettiği günümüzde sporcuların ve spor taraftarlarının dünya tarihinde bıraktığı bazı izler:
Hırvatistan Özgürlük Savaşı
Büyük Yugoslavya’nın yıkılış sürecinin bir futbol maçıyla ivme kazandığını bilmeyen yoktur. Sırp ve Hırvatlar’ın en azılı taraftar gruplarına sahip olan Kızılyıldız ile Dinamo Zagreb’in 1990’daki maçı Komünist Yugoslavya’ya tünelin sonunu gösterdi. Hırvatlar’ın ilk kez bağımsız çok partili bir seçimle kendi temsilcisini belirlemesi sonrasında artan gerilim, maçtan 2 hafta önce bu temsilcilerin Sırp yönetimi tarafından tanınmaması üzerine Hırvat halkı tarafından sokaklara taşınmıştı. Maç günü de caddelerde Sırp taraftarlarla birlik gözüken polis ile Hırvat taraftarlar arasındaki kavgalar; sokak savaşlarına kadar vardı. Sırp taraftar grubuna daha sonra Interpol tarafından arananlar listesine giren ve insanlığa karşı işlediği suçlar nedeniyle yargılanan Željko Ražnatović liderlik ediyordu.
Atışma ve çatışmalar karşılaşma saatine kadar hatta sırasında da devam etti, o biriken gerilim daha küçük bir alana tıkılınca olaylar daha büyük boyutlara ulaştı. Polisin müdahalesine isyan eden D.Zagreb taraftarı sonunda sahaya girdi. Polisin müdahalesi daha da sertleşti. Polisin ‘orantısız güç’ kullanmasıyla saha içinde taraftarlar yaralandı. Henüz sahayı terk etmemiş olan ve olayları yatıştırmaya çalışan Hırvat futbolculardan Zvonomır Boban’ın gördüğü sahnelere dayanamayarak taraftarlardan birini yaralayan polise tekme atması da; Hırvat Sivil Ayaklanması’nın da sembolü oldu. Boban, yargılanmak istendi ancak önce saklandı sonrasında ise İtalyan devi Milan’a transfer olarak hem kendini kurtardı hem büyük başarılarla dolacak kariyeri için de önemli bir adım attı.
‘Ultra’ bir Arap Baharı
2010 yılı sonuyla Kuzey Afrika’dan başlayarak Orta Doğu’daki Arap ülkelerini içine alan halk ayaklanmalarına ‘Arap Baharı’ ismi verildi. Suriye, Libya ve Yemen can kayıplarının en fazla olduğu ülkeler olsa da dünyada bu ayaklanmaların simgesi Mısır’daki Tahrir Meydanı’ydı. Oradaki direnişin sembolü de, ülkenin en başarılı ve en çok taraftarı olan Al Ahly Takımı’nı destekleyen ‘Ahlawy Ultraş’ taraftar grubuydu. Müslüman Kardeşler, baskıcı rejimle politik mücadele verirken meydanlarda toplanan ve daha fazla özgürlük isteyen halka uygulanan şiddete karşı gelen ‘Ahlawy Ultras’ oldu. Ülkenin diğer büyük takımı Zamalek Takımı’nın ‘Ultras White Knights’ Grubu da eylemlere dahil oldu ve ayaklanma sırasında halkı polis ve asker zulmüne karşı korudular.
Ancak baskıcı rejim, son günlerini yaşarken ‘Ultras’tan intikamını acı bir şekilde aldı. Al Ahly’nin deplasmanda 3-1 kaybettiği maçın ardından ev sahibi takım Al-Masry’ taraftarları güvenlik güçleriyle birlikte bıçak, kılıç ve silahlarla konuk takım tribünlerine saldırdılar. 79 kişinin ölümyle sonuçlanan bu katliamın 10 gün sonrasında artan tepkiler nedeniyle Hüsnü Mübarek görevinden çekildi, hükümet istifa etti.
Yaşanan olayların ardından politik kimliğe bürünen ‘Ahwaly Ultras’ şu anda Müslüman Kardeşler’in ardından ülkedeki en organize sosyal örgüt konumunda.
www.dunyalilar.org