Günümüzde bizi ağrıdan sızıdan, hastalıktan ve ölümden koruyacak çok sayıda ilaca çok kolay ulaşabiliyoruz. Michael Mosley bu ilaçlara biraz yakından baktı ve bir çoğu mucizeler yaratan bu ilaçların çoğunun aslında öldürücü zehirlerden yapıldığını buldu.
Şu resme bir bakın mesela.
Bu, insanlığın bildiği en zehirli madde. İki çay kaşığı kadar küçük bir miktar İngiltere nüfusunu toptan öldürmeye yeterli. İki kilosu insanlığı yok edebilecek kadar ölümcül. O kadar tehlikeli ki askeri tesislerde üretiliyor ve kilosu 100 trilyon sterlin, bir başka deyişle dünyanın en pahalı maddesi.
Üstelik inanması zor ama bu kadar tehlikeli ve bu kadar pahalı olduğu halde yok satıyor. Hatta insanlar bu zehiri alınlarına enjekte ettirmek için kucak dolusu para döküyorlar.
Evet, tahmin ettiğiniz gibi botulinum ya da daha yaygın bilinen adıyla Botox’dan söz ediyoruz. İlk olarak 18. yüzyılda Almanya’da kötü hazırlanmış sosislerde keşfedilen toksik bir madde. Adını da latince sosis anlamına gelen botulusdan alıyor bu yüzden.
Bir zehrin, verildiği insanların yarısını öldürmek için hangi miktarda verilmesi gerektiğini ölçen LD50 ölçeğinde Botox, sadece 0,000001 mg/kg. Yani 70 kilo ağırlıında bir insanı öldürmek için 0,00007mg yeterli. Bir başka deyişle bir kişiyi öldürmek için yeterli botox 1 milimetreküpten havadan daha hafif.
Botulinum toxin kurbanlarını solunumu engelleyerek öldürüyor. Bir nörotoksin, yani sinir sistemine girerek hayati proteinleri öldürüyor. Bu da sinirlerle kaslar arasındaki iletişimi durduruyor. Kasların yeniden harekete geçebilmesi sadece yeni sinir uçları gelişmesiyle mümkün, bu da aylar alıyor.
Botox günlük hayatta ününü yaşlanan yüzlerdeki çizgileri yok etmesiyle kazandı. Kaşlarınızın ortasında yüzünüze asık bir ifade veren kası hareket ettiren sinirleri öldürüyor. Bu iş için çok küçük, gramın milyarda biri miktarlarda zehir tuzlu suda eritilerek kullanılıyor. Ben de bilim aşkına bir kaç yıl önce Botox’u denedim.
Doğru, çizgileri yok etti ama, yeni sinir uçları gelişene kadar yüzüme garip bir ifade de yerleşti.
Fakat, botulinum toxin sadece bir güzellik ürünü değil. Bir çok önemli hastalık ya da rahatsızlığın tedavisinde çok faydalı oluyor. Bunlar arasında şaşılık, migren, aşırı terleme ya da idrar kaçırma tedavisinin de aralarında olduğu 20 farklı tıbbi rahatsızlık var. Bunlara sürekli yenileri de ekleniyor.