Iraz… Nüfusta yazan ismiyle Raziye, Türkiye’deki milyonlarca kadından biri. Onu farklı kılan ise hem inadı, hem de kendine edindiği iş. Buyurun Iraz’ın Çiftliği’ne…
Iraz ya da kimlikteki adıyla Raziye Kelle henüz 29’unda. Iraz, Buldan yörüklerinden. Raziye’ye Iraz demeleri de, çiftliğin adının Iraz olmasının nedeni de bu…
Iraz’ın Çiftliği sanal bir çiftlik ama o bildiğiniz oyun çiftliklerinden değil. Iraz, köyünde sabahtan akşama beş kuruş almadan çalışan kadınlar ve kendisi için bir geçim kaynağı yaratmak istemiş. Bunun için birçok yolu denedikten sonra ürünlerini İnternet aracılığı ile satma yolunu seçmiş. Köylü kadınların geleneksel tarım yöntemiyle ürettiği ürünleri irazinciftligi.com sitesi aracılığıyla Türkiye’nin dört bir yanındaki alıcılara ulaştırıyor. Iraz ayrıca aracıları da aradan çıkararak hem köylünün emeğinin karşılığını almasını, hem de tüketicinin kaliteli ürünleri uygun fiyata almasını sağlamak istiyor.
Telefonla görüştüğümüz Iraz, KOSGEB ve Kalkınma Ajansı gibi yerlerden destek almaya çalıştığını ancak ilçesinde kurs açılmaması ve verilecek desteğin en az yarısını bankaya yatırma zorunluluğu nedeniyle alamadığını anlattı. Iraz “Sonuçta çocuğum da var. Uzun süre bırakıp kurslara gidemedim. Destek alabilseydim, köylü kadınları desteklemek, sigortalamak istedim” diyor sesinde buruk bir heyecanla.
Iraz ve ailesinin Buldan’da bahçeleri var. Sattıkları ürünlerin bir kısmı burada yetişiyor. Geri kalan ürünler ise Denizli çevresindeki üretici kadınlardan geliyor. “Irazın çiftliği sembolik bir şey aslında. Kadın emeğini ortaya sergilemek için bu işin çok üzerine gidiyorum” diyen Iraz çiftliği, “Denizli çevresindeki üretici kadınlardan ürün seçmeye çalışıyorum. Peynirlerimi yörük kadınları yapıyor. Patlıcanlar kendi bahçemizden, köylü kadınlarıyla birlikte kuruttuk. Salça ve tarhana da böyle. Nar ekşisi ya da salçada kimyasal bir madde kullanmıyoruz, glikoz ya da limon tuzu yok. Tamamen güneş altında kaynatıp, koyulaşmasını sağlıyoruz.” diye anlattı. Mevsim itibariyle üretim yok ama Iraz köyleri gezmeyi, kadınlarla görüşmeyi sürdürüyor;
“Üretim bitti. Yine görüşüyoruz, tedarik ettiğim ürünler de var. Sürekli köyleri gezerek topluyor ve satıyorum. Denizli içerisinde de müşterilerim var kendim sipariş alıyorum, insanlara emanet ediyorum”.
Doğal ürünlerle beslenebilmek hepimizin kaygısı, Iraz da ürünlerini geleneksel tarımla büyütülmüşlerden seçtiğini söylüyor; “Doğal beslenmeye yönlendirmeye çalışıyoruz. Açıkta güneş gören, hiç kullanılmamış veya mümkün olduğunca az kullanılmış ilaç kullanılan ürünleri alıyor ve uygun şekilde paketliyoruz. Ürünlerin hepsinin kimliği var. Hangi yörede üretildiyse mutlaka künyesinde yazıyor. Gönderirken de bunu kayıt altına alıyorum. Cam şişeler, keten torbalarla gönderiyoruz.”
Iraz anlatırken organik değil özellikle doğal ürün demesinin nedenini “Organik ürün demiyoruz, biz geleneksel tarımı destekliyoruz. Bir anne olarak çocuğumun sağlıklı beslenmesini istiyordum. Uzun süredir diabet olan annemin doktoru, ’ne yapıyorsan aynı şekilde devam et, bu şekilde devam edersen insülini keseceğiz’ dedi. Bu beslenme tarzı artık benim için bir yaşam tarzıydı. Ailem de ben de müşterilerime sunduğum ürünlerden besleniyorum. Yaptırdığım işe güveniyorum” diye açıklıyor.
“Türkiye’de doğal beslenme insanları sömürmeye kadar gidiyor” diyen Iraz Kelle, “Türkiye’nin her yerinden topluyor o insanların üzerinden para kazanıyorlar. Aslında tüm köylünün de pazarcının da derdi bu. Tarladan pazara gelene kadar fiyat arttıkça artıyor ve insanlar emeklerinin karşılığını alamıyor” diye anlattı.
“Benim tek hayalim köylü kadınlara daha çok iş gücü sağlamak, aracı olabilmek bir köprü olmak” diyen Iraz, ilerleyen zamanlarda üreten kadınlarla, o ürünleri alanları da bir araya getirmek istediğini söyledi son olarak. Iraz’ın Çiftliği Temmuz’dan bu yana açık, sesini sosyal medya ile duyurmaya çalışıyor.
Kaynak: http://kaosgl.org/