Çocukların akıllı telefonlarla vs. (tik tok gibi tuhaf uygulamalarla mesela) çok fazla zaman geçirdiğini görüyor, buna çoğunlukla kaygıyla yaklaşıyor ve çocukları bu konuda uyarıyoruz. Bu uyarılar genellikle nasihat ve kendinden örnek verme şeklinde oluyor. Bizim zamanımızda şöyleydi, böyleydi diye.
Böyle nasihatlar vermek yerine doğrudan ne yapmaları gerektiğini de göstersek.
Neler önerebiliriz?
Kendilerine hem eğlenceli gelecek ve hem de değer katacak, hem fiziksel hem de ruhsal olarak güçlendirecek hangi aktiviteleri, oyunları tavsiye edebilir, hatta onlarla birlikte bu aktiviteleri/oyunları gerçekleştirebiliriz?
Çocukları tamamen teknolojiden uzak tutmaktan söz etmiyoruz, bu hem doğru değil ve hem de zaten olası değil:)
Dünyalılar.org okurları yukarıda kendilerinden istediğimiz bu sorulara içtenlikle cevaplar verdiler ve çocukları nasıl yetiştirmemiz gerektiğine ilişkin önerilerde bulundular. Kendi yaşam pratiklerini de dikkate alarak elbette.
Ertan Yüksel
“Çocuğum tablet başında kalkmıyor.” Diyenlere 8 alanda 40 etkinlik Önerisi.
https://listelist.com/cocuklarla-yapilacak-etkinlikler/amp/
Nerede, ne zaman, nasıl, niçin, kiminle/lerle sorularına cevap veren planlı programlı yapılacaklar listesi oluşturulmalı. Bunu yapın sonra bırakın çocuklar teknolojinin nimetlerinden faydalansın. Anahtar kelimemiz keyif alarak öğrenme ve gelişme. Eğlenceli Matematik oyunları, bulmaca çözme,Kelime, dil öğreten oyunlar vs. Bunlardan birçok örnek var yeter ki seçici olmasını bil ve oyna, oynarken mutlu ol, öğren geliş. Abd gıda ve ilaç dairesi(FDA) ilk kez reçeteyle satılan 1 oyun sürdü piyasaya dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar için. Teknolojiyi kullanmasını bilmeliyiz.
Çocukla birlikte müze gezisi yap. Peki ya buna imkan yoksa? O zaman sanal müze gezisi yap, Dünyanın en önemli müzeleri kapılarını sanal gezilere açtı.
Çocuklar için dergiler var abone ol. Hangisi mesela? Çocuk bilim teknik dergisi.
Çocuk bazı kurslara gönderilebilir. İzcilik kursu gibi, evde temel bilgiler ailecek çalışılabilir, temel ilkyardım becerilerini öğrenme gibi, egzersiz, pilates, yoga veya meditasyon, hepsinden de önce nefes egzersizleri, çocukla birlikte günde 5 hadi 3 olsun diyafram nefesi çalışması yapılabilir.
Doğa gezintileri, eğlenerek yer ve yön bulma becerisinin geliştirilmesi. Bütünden parçaya, parçadan bütüne giden etkinlikler yapma.Tamirat işleri, yeni bir araç yapma, yap boz, lego, dama, satranç, su doku, dart, bowling.
Yaparak yaşayarak öğrenme, işbirliği, sorumluluk alma, keyifli zaman geçirme, yardımlaşma için evin mutfağı ideal bir ortamdır. Mutfak masasında klasik müzik çalarken çocukla birlikte envai çeşit yemek, ev yapımı çikolata, dondurma, hamur işleri yapılır, mısır patlatılır. Önceden kararlaştırılmış, ailecek film, belgesel, tiyatro, izlenir.
Elif Gören
Enstrüman çalmayı öğrenmek, çocuklar için çok faydalı bir aktivite olur. Her yaşta öğrenebileceği bir müzik aleti illaki vardır. Ayrıca sporun herhangi bir dalı, zeka oyunları, kağıt katlama, resim, aile ile film saati- kitap okuma saati düzenlenebilir. Birlikte yemek, kek, kurabiye yapmak. Evde ,yaşına göre, günlük işlere katkıda bulunmak. Evcil hayvan beslemek ve onun bazı sorumluluklarını çocuk ile paylaşmak.
Nil Nazan Dorman
Sokak hayvanları beslemesi, sokakta yaşayan hayvanlara barınacak kulubeler yapma, el yapımı gazete çıkartma, kendi yaptıkları yazdıkları resim şiir öykülerden mahallelerinde bir duvarda açık hava sergisi açma, toplu kitap okuyup birlikte kitabı eleştirme ( olumlu olumsuz ) irdeleme, kendi uçurtmasını yapma, eski çocuk oyunları günleri düzenleme ( bir gün istop, bir gün seksek, bir gün yakantop, bir gün Aç Kapıyı Bezirganbaşı vb. , çocuk piyeslerini çalışıp mahalleliye oynama, izin alınmış boş duvarları resimleme boyama ( tebeşir de olur silinmesi gerekiyorsa ), topluca şarkı türkü öğrenip söyleme, saksı ya da toprak parçalarına çiçek bitki dikmek, kendi oyuncağını yap günleri, mahalleyi semti çevreyi tanıma keşfetme yürüyüşleri ve ilginç bulunan yerlerin fotoğraflanması, geçmişinin araştırılması, müze gezileri, tiyatroya gitme, topluca bir dil öğrenme ( İng. Kurmanci, Almanca vb. ilk basamak ), sokakta yaşayan hayvanlar yararına evsizler mülteciler de olur limonata eski kitap oyuncak satmak, mahallelerinde sokak konserleri vermek, parktaki mahalledeki ağaçları tanıyıp özelliklerini öğrenmek ( ağacın üstüne bantla asılabilir de ), değişik kültürlerden mektup arkadaşı edinmek, Dünya’nın her köşesinden derlenmiş masalların anlatıcılığı, parkta piknik…
Sertaç Senday
Çocuklarımızın faydalı şeylere yönelmesini istiyorsak, o faydalı şeyleri eğlenceli ve cazip ve kolay erişilebilir kılmak zorundayız. Ama bu ne kadar mümkün bilmiyorum. Ve en önemlisi ebeveynlerin eğitimi ve farkındalığı yüksek olmalı. Ama boş çocuk boş ebeveyn adayı olarak sürekli artıyor. Bunu davetle yapmak bizimki gibi biatçı, tapan, korkan bir halkta başarmak imkansız. Bir devlet politikası olarak güzel şeyler tepeden gelmek zorunda gibi geliyor bana. Kültür değişmezse bir ülkede hiçbir şey değişmez. Bizde de bir devrim olamayacağı için. Bu iş bilinçli iyi niyetli siyasetçilerin gelmesi ile olur. Ama bu da ayrı bir imkânsızlık. Bence umut yok. Dejenerasyon her nesilde giderek artacak. Gidecek yeri kalmayıp diyalektik tekrar yeniden doğuşu tetikleyinceye kadar. Çürümenin Kitabı – Cioran bu anlamda okunmalı. Duymak istenmeyen ama tecelli etmiş gerçeklerle bir bakış açısı.
Özlem Doğan
Yorumların çoğunu okudum ve önerilen aktivitelerin bir çoğunu denedik (Mahallede yaşıtı arkadaşı olmadığı için toplu oynanan oyunlar hariç ki bence en cazip olanıdır çocuk için). Baktım olmuyor zorla, ite-kaka zevk de alınmıyor. Ben de bugün banyodaki derzlere yeni macun çektirdim. Yarın da bahçe duvarını boyatacağım. En azından meslek sahibi olmuş olur.
Münevver Yegül
6 yaşımdan itibaren sokaklarda bisiklet sürekli sürerdim… Uçurtma uçurup, futbol, ot ve böcek toplama oyunları oynardım..
Sevda Selen
1. sınıftaki oğlumun matematiğini geliştirmek için bir tavla oyunu yarattık. Pulları 3 sıra halinde kendi alanınıza diziyorsunuz. İki zarı atıp gelen sayıyı toplayıp rakibin attığı zarların toplamınden ya çıkarıyoruz, ya topluyoruz. Kalan sayı kadar pul alıyoruz. İlk toplayan yeniyor. Önceleri biraz yenilerek oyunu cazip hale getirdik, şimdi çok eğlenerek oynuyor. Bunu çarpma ve bölmeye de uyarlayabilirsiniz.
Yeşim Atayolu
Tiktok yaşına gelene kadar onlarla ilgilenip, doğayı, sporu, müziği, sanatı paylaşmadınızsa zaten geç kalmışsınız demektir, bırakın teknoloji çağını kendi değerleriyle yaşasınlar.
İlhan İncedere
Spor yapmak en iyisi. Ben oğlumu zamanında baskete alıştırmıştım. Hem spor yaptı, hem yeni dostluklar edindi. İşten arta kalan vakitlerimde ben de gidiyordum onunla baskete. Baba oğul ilişkimiz o zamanlar çok iyiydi. En iyisi spor.
Ahmet Doğan
Tarlaya gidip çalışsınlar, bir zanaatkar yanına çırak verilsin. Çevreci derneklerle faaliyetlere katılsınlar. Aktivist olsunlar.
Sinan Erayman
Teknoloji çağındayız çocuklarımıza sadece spor yapmasını tavsiye edebiliriz, onlar da e-sporcu olmak istiyor. Bırakın olsunlar, bizim devrimiz kapandı, zaman onların artık, ne yapmak ne olmak istiyorlarsa onu yapsınlar, onu olsunlar.
Serkan Sağlam
Müstakil evleri yıkıp güvenli mahalle kültürünü kentsel dönüşüm adı altında yok edip çocukları kendimizle birlikte çirkin apartman dairelerine hapsettik. Biz yoksulduk ama çocukluğumuzu sokaklarda mutlu ve güvenli bir şekilde yaşadık. Yüzmeyi derede öğrendik oyuncaklarımızı tahtadan çamurdan yaptık cam bilyelerle gazoz kapaklarıyla envai çeşit oyunlar oynadık. Çocukların tabletten uzaklaşması için sokağa çıkmaları gerekir. Fakat sokaklar güvenli değil. Evde yapılabilecekler de sınırlı. Bu nedenle çok zor. Trajikomik bir durum da var… Bazen yakın çevredeki kırsal alanlara gidiyorum. Kapılarının önünde köpek kulübeleri, evlerinin çevrelerinde meyve ağaçları, hemen yakınlarındaki ırmaktan balık tutabiliyorlar. Ne büyük bir nimetin içinde yaşadıklarının farkında değiller. Keşke buralara da TOKİ gelse diyorlar.
Çağdaş Koldaş
Müstakil evlerin olduğu mahallelerde daha çok arsa daha çok tarla daha çok boş alan vardı. Sokaklar bile tenha idi. Şimdi ise metrekareye daha çok bina ve insan olmasına rağmen ortak kullanım alanı kalmadı. Tam tersi olması gerekmez miydi ? Madem evleri üst-üste koyduk o zaman daha çok boş alan kalmalıydı. Bunun sebebi , bir kaç işadamı, müteahhit, tüccar, esnaf kazansın diye insanların yaşamını ( barınma, çalışma, eğlence,…) modern tavuk ve inek çiftliklerindeki yaşama benzettiler. Halbuki apartmanların ortak alanlarında çocukların oynayabildiği açık kapalı çeşitli alanlar olmalıydı. Sözde, otopark bile zorunlu ama sokaklar otopark oldu. Ve tüm bunları kabullenmiş bir haldeyiz.
Betül Çelik Özyer
Evden de olsa spor yapmayı hareket halinde olmayı ihmal etmesinler. Youtube üzerinden dersler veren çok değerli spor hocaları var.Teknolojiyi amacına uygun olarak kullanırsak çok güçlü bir araçtır. Kendi bloğunu açması ve oradan çevre üzerine, küresel ısınma üzerine, sağlık, felsefe üzerine yazılar hazırlamaya ve yayımlamaya teşvik edebiliriz. Kendi kitabını yazmasını isteyebiliriz. Boya malzemeleri alarak içindeki ressamı ortaya çıkarmasını sağlayabiliriz. Gezip gördüğü yerlerle ilgili gezi yazıları yazmasını isteyebiliriz. Beraber doğa yürüyüşleri yapabilir, doğa fotoğrafları çekebiliriz. Hayvan barınaklarını ziyaret edebilir, canlıların yaşama hakkına saygı gösterme duyarlılığı kazandırabiliriz. Bir enstrüman öğrenmesine rehberlik edebiliriz.
Nurcan Ördek
2 yaşındaki yeğenim ile zıplıyoruz, yastıklardan ev yapıyoruz, yastıklar ile atçılık oynuyoruz, çok sıkılınca çığlık yarıştırıyoruz. Eğitici oyunlar çok sıkıcı geliyor bize.
Tüncay Çakmak
Ortalama bir Türk aile yapısı var ve çoğunluk maalesef bunu yaşıyor. Konuyu dağıtmak istemiyorum ama dün okuduğum bir haberde, 3 yaşında bir çocuğun süt kazanında hayatını kaybettiğini öğrendim. Bazı insanların, anne-baba olabilme yetileri zayıf. Ama toplumumuzda bu bir gereklilik ve gelenek olarak sunulduğu için, birbirine beş dakika tahammül edemeyecek insanlar, bir ömür sürmek gibi iddialı bir girişim içinde bulunuyor, sonrası malum. Serkan Sağlam beye katılıyorum. Konunun özüne dönersek, iki küçük çocuğumuz var, bir tanesi özel bir çocuk. Evde bir sürü etkinlik yapıyoruz. Belli bir takvime uyuyoruz bu işimizi kolaylaştırıyor. Keresteciden aldığım malzemelerle, ahşaptan materyaller yapıyorum, işlevsel olmasına dikkat ediyorum. Bunları boyuyoruz vs. Dün mesela ailece tarhana yaptık, hijyenik koşula dikkat ederek hepimizin katkısı oldu. Bir de çocuklar, abartmadan, günlük işlere[temizlik, yemek, küçük uğraşlar, tamirat] vs ortak edilebilir. Elektrik okumuş çocuklar, tornavida tutamıyor bugün. Eski köy enstitüsü olayını, kısmen teşvik etmeliyiz ev ortamında.
Merve Avdan
Kağıt katlama oyunları oynanabilir; önce yetişkinler origami üzerine yeni şeyler öğrenirse sadece turna, uçak, kayıktan öteye geçerek onlarla daha çok vakit geçirilebilir. Hikaye resimleme yapılabilir: Yetişkinin okuduğu küçük masalların birlikte resmini yapmaya çalışabilirler. Daha küçük olanlar için renk oyunu oynanabilir: envai çeşit renkteki karışık boncukları, üzerinde kırmızı, mavi, turuncu… yazan kutulara yerleştirmesi istenebilir. Şarkı söylenip, dans edilebilir ama daha sürdürülebilir olması açısından şarkı öğretilmeye çalışılabilir. Tabi ki muhtemelen yatkın değillerse beceremeyeceklerdir ama sizin bunun için çabalamanız onun için eğlenceli olacaktır. Benim aklıma gelenler bunlar, umarım yazı tamamlanır ve yayınlanır ve biz de paylaşırız. Kolaylıklar ve sevgiler.
Halim Özdinç
Çocuklarımıza her gün 15 dakika. Hep birlikte kitap, gazete ve dergi okunması, ardından 15 dakika eğlenceli bir oyun oynanabilir. Bir de YouTube’da çok güzel yabancı dil dersleri var. Her gün hep birlikte 5 kelime öğrenip kullansak ayda 150 kelime, 3 ayda 450 kelime yapar ki onunla da rahatça derdimizi anlatabiliriz. O kadar keyif alırsınız ki 2.ci 3.cü dilleri öğrenmek için yarışa girersiniz. Hadi bugünden başlayın. İyi eğlenceler.
Ertuğrul Aksoydan
Hiç bir önerimden sonuç alamadım. Pes ettim.
:)
Dünyalılar