Farkını yansıt, değiş, geliş, keşfedilmeyeni keşfet, yücelerin içinde yüksel. Sonunda tek ol!
Londra’da bulunduğum dönemde, sokaklarda sıklıkla Bob Marley tarzında giyinmiş kişilere rastlıyordum. Kırmızı, sarı ve yeşil renklerden oluşan şapkalarını giyinmiş, saçları upuzun ve rastalı kişiler. İlk başta, bu durum bana Bob Marley hayranlığından kaynaklanan bir trend gibi görünmüştü. Sonradan öğrendim ki, saçları rasta yapmanın ve o şapkaları takmanın anlamı farklıymış. İşte Bob Marley’in özet yaşam hikayesi ve Rastafarianizm dini …
Nesta Robert “Bob” Marley, 6 Şubat 1945 ‘te Jamaika’da doğmuştur.130’un üzerinde plağı, her biri dillere destan olmuş yüzlerce şarkısı bulunan bir reggae efsanesi olarak kabul edilir kendisi.
Bob Marley, reggae müziğinin sadece Jamaika sınırlarında kalmamasını sağlayıp, onu bütün dünyaya duyuran en önemli isimlerden biridir. Büyük bir kesim tarafından bu tür müziğin kralı olarak ifade edilen Bob Marley, söz yazarı, şarkıcı ve gitaristtir. Müziğe çocukluğundan itibaren büyük bir ilgi duyan Bob Marley, profesyonelliğe ilk adımını The Wailers grubu ile atmış, daha sonra yoluna tek başına devam etmiştir.
En popüler şarkılarından biri olan “Get Up, Stand Up”, sosyal karmaşayı konu edinir. ” No Woman, No Cry” gibi politik olmayan içerikte parçaları da vardır.
Birleşmiş Milletler “Barış Madalyası”, 1978’de Afrika insanına yapılan insancıl yardımlara şarkılarıyla destek olduğu için Bob Marley’e verilmiştir ve bu ödülü aldığı sene insancıl yardım amacıyla Jamaika’da konsere çıkmıştır. Müzisyenliğiyle uluslararası alanda kabul gören Marley, insani yönüyle de büyük takdir kazanmıştır.
Bob Marley çok az kişinin inandığı Rastafarianizm dinine mensuptur. Bu din eski Etiyopya topraklarından çıkmıştır ki saçını “Rasta” yapmasının nedeni de dini inancıdır. “Rasta” saç stili bu gün moda olarak kullanılsa da Bob Marley buna karşıdır. Bu saç stilinin gerçek adı Dreadlock olmasına rağmen Rasta olarak bilinmektedir.
Rastafarianizm, Etiyopya’nın son imparatoru olan Haile Selassie ‘yi tanrının dünyadaki yansıması olarak gören dinin ve bu dine bağlı olarak ortaya çıkmış olan inanış ve düşünce biçiminin adıdır.
Mısır kökenli Ra dinlerinin Hristiyanlık ve Yahudilik ile karışımından oluşan bir dindir. Musa’nın asıl yol gösterdiği kutsal kavimin siyahlar özellikle de Etiyopyalılar olduğunu savunur. Rastafarianizim’de kutsal vadedilmiş topraklara zion (bir anlamda cennet) denilmektedir. Rastafarianistler kendi içlerinde birçok kola ayrıldıklarından değişik inanışlara ve jah kavramına sahip olabilirler.
Bu dinin ilahileri daha sonraları Jamaika’da reggae müziğine kaynaklık etmiştir.
Rasta’nın renkleri siyah, kırmızı, sarı ve yeşildir. Kırmızı, yeşil ve sarı renkleri Etiyopya bayrağı, siyah Afrika halkını temsil eder. Her bir rengin kendi anlamı vardır ve bunlar rastafarianlar için çok mühimdir. Sarı bütün altın, mücevher ve hazineler içindir. Yeşil insanların üzerinde yürüdüğü dünyadır. Kırmızı ise siyah halkın dökülen kanıdır.
Çoğu Rastalar eski ahit’in kural koyduğu yiyeceğe uygun yerler. Etin sınırlı türlerini yerler. Kabuklu deniz hayvanı ve domuz eti yemezler. Alkol kullanımını genellikle zararlı olarak görürler ve sigara kullanımı da katiyen yasaktır.
Rastalar saçlarını taramaz ve kesmezler bu şekilde uzayan saçlar bir süre sonra Dreadlock ismini alan bir saç modeline dönüşür. Rastalar bu şekilde Jah’ın uzun tırnaklarıyla bir gün onları yeryüzünden alıp Zion’a götüreceğine inanırlar. Günümüzde dreadlock şeklindeki saçlar trend haline gelmiştir ama çoğu rastafari bu saçın stil olarak kullanılmasına karşıdır.
Bir futbol aşığı olarak bilinen Bob Marley,1977 yılında futbol oynarken ayak başparmağında açılan bir yaradan dolayı deri kanseri (melanoma) olduğu ortaya çıktı. Parmağının kesilmesini istemedi. Çünkü Rastafarianizm inancında mezara tek parça halinde girilmek istenir. 1981 yılında ağırlaşan Marley, son günlerini yaşamak için Almanya’dan ülkesi Jamaika’ya uçakla dönerken durumu kritikleşti. Uçağı acil tıbbi yardım için Miami’ye iniş yaptı. Mayıs 1981 sabahı 36 yaşında hayatını kaybetti.
Son sözleri oğlu Ziggy’ye “Para hayatı satın alamaz” oldu.
Aşağıdaki şarkısında Marley, endişelenme mutlu ol diyor.
Don’t worry, be happy…
Derya OKUMUŞ
Dünyalılar