Ekonomik savaş nasıl olur? Bunun birçok farklı yolu var. Ama İkinci Dünya Savaşı’nda Almanya’nın uyguladığı, şeytanın bile aklına gelmeyecek “Bernhard Operasyonu” bunun en güzel örneğidir.
1942 yılı, İkinci Dünya Savaşı’nın en çetin zamanları…Nazi toplama kampında bir grup yahudi, diğerlerine nazaran çok daha rahat bir hayat sürüyor. İmtiyazlı odaları, kendi elbiseleri, temiz yatakları var. Yıkanmalarına izin veriliyor. Aç bırakılmıyorlar. Hastalandıklarında tedavi görüyorlar. Askerlerin muamelesi diğer mahkumlara göre çok daha farklı. Tamam en nihayetinde toplama kampındalar ama hayatları diğer yahudi mahkumlardan çok daha rahat. Peki bunun sebebi neydi?
Naziler dönemin en yetenekli Yahudi kalpazanlarını bulup, onları toplama kampında bir araya getirdiler. Özel bir atölye kurup bütün teknolojik imkanları da sağladılar. Kalpazanlardan istedikleri tek bir şey vardı: sahte Dolar ve Sterlin basmaları. Naziler, bu sayede, İngiliz ve Amerikan ekonomilerine büyük bir darbe vuracaklarına inanıyorlardı.
Bernhard operasyonunda basılan sahte paralar, İngiliz ve Amerikan piyasasına sürülecek, böylelikle büyük bir enflasyon krizi yaratılacaktı. Biraraya getirilmiş, döneminin en yetenekli, en işinin ehli kalpazanlarından oluşan bir çete ve arkalarında Alman Devleti eliyle oluşturulan son teknoloji makineler…
İlk olarak büyük miktarlarda Sterlin basıldı. Sonuç inanılamazdı. Özellikle üretilen 
Sterlin, İngiliz Merkez Bankası tarafından bile ayırt edilemiyordu. 134 milyon sterlin basılmıştı ki, bu miktar İngiltere’nin para rezervlerinin tam 4 katına denk geliyordu. Ülkede müthiş bir enflasyon baş gösterdi. Piyasaya sürülen sahte paralar, savaş bittikten on yıllık sonrasında bile kullanımda kaldı, piyasada elden ele dolaştı.
Şimdi sırada Amerikan Doları vardı.
Bu arada kalpazanlar, vicdani olarak büyük bir çıkmaza düştüler. Hayatta kalmak, hatta belki de sadece bir gün daha fazla yaşamak için yaptıkları şey, Nazilere daha çok yardım ediyor, yahudileri ve diğer halkları ölüme bir adım daha yaklaştırıyordu. Ellerinden gelebilecek en iyi şeyi yaptılar, dolar basma işlemini ellerinden geldiğince yavaşlattılar. Yeterince Amerikan Doları basılmamıştı.
Bazı tarihçiler, bu olayın savaşın sonucunu değiştirmese bile dünya tarihinde önemli bir değişikliğe yol açtığını iddia ederler. Şöyle ki, bu operasyon sayesinde, ekonomik olarak ağır hasar alan İngiliz hegemonyası bitirilmiş, bu sayede Amerika dünyanın yeni lideri olmuştu.
Die Fälscher/Kalpazanlar filmi, Bernhard Operasyonu’nu anlatır. Ekibin başındaki, “Kalpazanların kralı” lakaplı Solomon Sorowitsch’in gözünden, yaşanan gerçek olayları ustalıkla anlatan film, “yabancı dilde en iyi film” Oscar’ını da kazandı.
Buğra Derci